Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi trộm cắp tài sản

Khi lên em có mở túi bạn ý ra tính mượn cái điện thoại gọi..mở tìm các túi thì thấy tiền.. trong lúc đầu óc k tỉnh táo, không nghĩ hậu quả, đã chót lấy của bạn.. hôm sau tỉnh ngủ dậy cũng đã rất ân hận và sợ, nhưng không dám thú nhận.. Với thấy bạn đó không muốn điều tra, nên e cũng không thú.. Sau đó thì e có đưa tiền cho bạn ý nhiều lần., tổng lại khoảng gần 50 triệu... Nhưng đưa e chỉ nói bạn ý cầm mà trang trải coi như mượn em dài hạn, sau này làm ăn được có thì trả lại... em không đòi (Nhưng bản thân em thì tự hiểu đó là trả lại và bồi thường dù biết bạn ý không truy cứu)...

Bạn ý luôn nghĩ em tốt không điều kiện. Bản thân e thấy rất day dứt nên 5 tháng trước e có thú nhận và nói rằng số tiền e đưa là số trả và bồi thường.. Bạn ý tuy sốc nhưng cũng bỏ qua và lại làm bạn với em như bình thường.... Từ đó tới nay chơi với nhau nhưng hễ em làm hay nói gì không phải là bạn ý lại dọa em là sẽ kiện e tới cùng.... Suốt ngày dọa dẫm vậy, em sống cũng rất lo lắng... Hôm qua bạn ý có bực tức mà nói sẽ kiện vậy thì em sẽ bị xử như thế nào?

Luật sư giải đáp giúp em sớm ạ... ( em là sính viên đại học vừa ra trường)

Bạn ý có nói trong vòng 40 năm, bạn ý thích kiện lúc nào thì kiện.. Thời hạn báo án là 40 năm... Còn nói số tiền em đã đưa bạn ý sẽ trả lại em sau đó kiện...”

Luật sư tư vấn:

Thưa quý khách hàng, Công ty Luật TNHH Đại Kim xin gửi tới quý khách hàng lời chào trân trọng và cảm ơn quý khách đã tin tưởng vào dịch vụ do chúng tôi cung cấp. Chúng tôi nhận được yêu cầu của anh liên quan đến nội dung cụ thể như sau:

1. Cơ sở pháp lý: 

- Bộ luật Hình sự năm 1999;

- Bộ luật hình sự sửa đổi bổ sung 2009.

- Bộ luật Hình sự năm 2015;

2. Giải quyết vấn đề: 

Về hành vi của chị:

Theo như thông tin chị cung cấp thì chị đã có hành vi “mở tìm các túi thì thấy tiền.. trong lúc đầu óc k tỉnh táo, không nghĩ hậu quả, đã chót lấy của bạn”. Chị đã có hành vi chiếm đoạt tài sản của bạn chị. Theo như chị trình bày thì có thể khẳng định hành vi của chị đã đủ yếu tố cấu thành tội trộm cắp tài sản theo quy định tại Điều 138 Bộ luật hình sự. Mặc dù sau đó chị có đưa tiền cho bạn chị và chị hiểu rằng “trả lại và bồi thường dù biết bạn ý không truy cứu”.

Điều 138 Bộ luật hình sự quy định như sau:

“Điều 138.  Tội trộm cắp tài sản 

1. Người nào trộm cắp tài sản của người khác có giá trị từ hai triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới hai triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm:

a) Có tổ chức;

b)  Có tính chất chuyên nghiệp;

c)  Tái phạm nguy hiểm;

d) Dùng thủ đoạn xảo quyệt, nguy hiểm;

đ) Hành hung để tẩu thoát;

e) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm mươi triệu đồng đến dưới hai trăm triệu đồng;

g)  Gây hậu quả nghiêm trọng.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm:

a) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ hai trăm triệu đồng đến dưới năm trăm triệu đồng;

b) Gây hậu quả rất nghiêm trọng.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm hoặc tù chung thân:

a) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm trăm triệu đồng trở lên;

b) Gây hậu quả đặc biệt  nghiêm trọng.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng.”

Trong trường hợp này, việc trả lại tiền và bồi thường cho bạn (theo cách hiểu của chị Lan) thì cũng không được coi là căn cứ khằng định chị không phạm tội trộm cắp tài sản. Bởi hành vi của chị  đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm kể từ thời điểm chị  có ý định chiếm đoạt và đã có hành vi chiếm đoạt, không phụ thuộc vào việc sau đó chị trả lại toàn bộ số tiền cho bạn chị .

Việc chị trả lại tiền cho bạn chị sẽ được coi là tình tiết “người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả” theo quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 46 Bộ luật hình sự.

Về băn khoăn của chị đối với nội dung mà bạn chị cung cấp

Về vấn đề này pháp luật hình sự có quy định như sau:

“Điều 23.  Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự

1. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là thời hạn do Bộ luật này quy định mà khi hết thời hạn đó thì người phạm tội không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

2. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được quy định như sau:

a) Năm năm đối với các tội phạm ít nghiêm trọng;

b) Mười năm đối với các tội phạm nghiêm trọng;

c) Mười lăm năm đối với các tội phạm rất nghiêm trọng;

d)  Hai mươi năm đối với các tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

3. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính từ ngày tội phạm được thực hiện. Nếu trong thời hạn quy định tại khoản 2 Điều này người phạm tội lại phạm tội mới mà Bộ luật quy định mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy trên một năm tù, thì thời gian đã qua không được tính và thời hiệu đối với tội cũ được tính lại kể từ ngày phạm tội mới.

Nếu trong thời hạn nói trên, người phạm tội cố tình trốn tránh và đã có lệnh truy nã, thì thời gian trốn tránh không được tính và thời hiệu tính lại kể từ khi người đó ra tự thú hoặc bị bắt giữ.”

Căn cứ vào quy định nêu trên và các quy định khác của Bộ luật hình sự thì tội trộm cắp tài sản thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Như vậy, thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội này là hai mươi năm (theo quy định tại điểm d, khoản 2 Điều 23 Bộ luật hình sự).

Như vậy, thông tin mà bạn chị cung cấp “trong vòng 40 năm, bạn ý thích kiện lúc nào thì kiện.. Thời hạn báo án là 40 năm... là thông tin không chính xác.

Về thắc mắc của chị “sẽ bị xử như thế nào”

Nếu bạn chị có đơn tố giác tội phạm đến Cơ quan Công an thì Cơ quan Công an sẽ xem xét để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi chiếm đoạt của chị khi có đủ căn cứ khởi tố vụ án.

Theo quy định tại Điều 138 nêu trên thì mức án mà chị phải chịu là “cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm” (căn cứ khoản 1 Điều 138 Bộ luật hình sự và căn cứ vào số tiền 17 triệu đồng chị Lan chiếm đoạt của bạn).

Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về vấn đề “Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi trộm cắp tài sản”. Mọi thắc mắc xin quý khách vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi để được giải đáp

Trân trọng cảm ơn!

Bộ phận tư vấn Pháp luật hình sự - Công ty Luật TNHH Đại Kim.