Giải quyết ly hôn, phân chia tài sản và con cái

Thu nhập của tôi chỉ hơn 4tr/ tháng, tôi phải lo ăn uống trong nhà, lo cho con cái học hành, ốm đau, chồng tôi cũng chưa bao giờ phụ giúp tiền bạc cho tôi về mặt này, nhiều lúc túng thiếu tôi phải vừa đi dạy vừa đi làm thêm kiếm thêm thu nhập, cho con cái có cuộc sống tốt hơn nhưng trong tâm trí anh ấy tôi là người suốt ngày giấu đút tiền cho cha, mẹ anh em. Đã nhiều lần ổng đay nghiến chì chiết tôi, có lần còn đập điện thoại, đốt hết quần áo đuổi tôi ra khỏi nhà. Vì con tôi đã cố nhịn nhưng ổng lên nhà ngoại nói ba má tôi không biết dạy con, làm bao nhiêu thì đưa hết về cho cha mẹ, chồng hỏi thì không đưa (chưa bao giờ chồng tôi đưa cho tôi được một đồng).

Nhiều lần tôi có ý định ly hôn nhưng thương con, sợ con thiếu thốn tình cảm, sợ chị em bị chia cắt nhưng có sống chung ổng cũng không nuôi con tôi ngày nào, không phụ giúp tôi việc gì thì con cái cũng khổ, làm thầy giáo nhưng suốt ngày ổng chỉ biết ăn nhậu chơi bời. Tiền ăn nhậu không tiếc, đến khi hết tiền hỏi không đưa thì chửi rủa kể lể đủ điều. Khi làm nhà lớn tôi gom góp cũng đưa cho chồng tôi được mấy chục triệu nhưng kể ra tôi chẳng làm được gì, tôi nói ổng viết đơn ly hôn đi thỏa thuận phân chia tài sản rõ ràng, tôi không cần tài sản đó nhưng tôi muốn đòi để cho con tôi sau này, để sau khi ly hôn con tôi có chỗ ở.

Nhưng ổng nói đừng có ngồi không mà chờ hưởng của, tài sản đó do ổng làm ra, tôi không làm gì được cả. Nhà tôi có ba nền đất: một miếng ở tổ 7 ấp 1 tân khai, trước khi cưới ổng mua được 5m, cưới xong làm một nhà cấp bốn và mua thêm được 3m tổng miếng đất đó là 8m ngang dài 120m có sổ đỏ đang chờ quy hoạch đền bù giá đền bù khoảng 1,2 tỷ. Một miếng ở đường quốc lộ ngang 4,5m dài 27m làm nhà kiên cố hai tầng một trệt chưa có sổ đỏ giá trị khoảng 1 tỷ, một miếng 5mx 64m chưa cấp sổ khoảng 100 tr. Công nợ còn hơn 200tr. Tôi muốn hỏi luật sư khi ly hôn tôi muốn nuôi cả hai con có được không, tài sản sẽ chia như thế nào (khi chia tôi muốn chuyển nhượng hết cho con tôi) phí đóng như thế nào. Tôi phải làm gì để bảo vệ quyền lợi cho mình và các con, trong khi những đóng góp của tôi không có cơ sở, còn phần nhà cửa ổng làm ra nó rõ ràng hơn, trong thời gian chờ ly hôn ổng nói, cái gì tôi mua tôi xài, đồ ổng mua ổng cất với bán hết, tôi nói còn con cái thì sao. Ổng nói mặc kệ ổng không quan tâm.

Xin luật sư giúp đỡ tôi.

Câu hỏi được biên tập từ chuyên mục tư vấn luật Hôn nhân của Công ty luật Đại Kim

>> Luật sư tư vấn pháp luật Hôn nhân, gọi:  0948 596 388

Trả lời: 

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Bộ phận luật sư tư vấn pháp luật của Công ty Luật Đại Kim. Nội dung câu hỏi của bạn đã được đội ngũ luật sư của Chúng tôi nghiên cứu và tư vấn cụ thể như sau:

1. Cơ sở pháp lý

Luật hôn nhân và gia đình số 52/2014/QH13 của Quốc hội

Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí tòa án do ủy ban thường vụ quốc hội ban hành 

2. Nội dung tư vấn.

Như bạn trình bày: Bạn và chồng đã kết hôn được 14 năm. Hiện nay vợ chồng bạn đã có hai con, con thứ nhất 13 tuổi,  con thứ hai 6 tuổi ( bị dị tật bẩm sinh đến nay vẫn chưa đi được). Tình cảm vợ chồng không còn được hòa thuận. Có nhiều lần chồng bạn nói xấu và hành hung bạn. Chồng bạn làm Thầy giáo nhưng suốt ngày ăn nhậu chơi bời. Thu nhập của bạn hơn 4 triệu/ tháng. Vợ chồng hiện nay cũng đã tính đến việc ly hôn. Vợ chồng có tài sản chung và nợ chung. Vấn đề của bạn được pháp luật quy định như sau: Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định:

Thứ nhất về vấn đề con:

"Điều 81: Việc trông nom chăm sóc nuôi dưỡng, giáo duc con sau khi ly hôn.

1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.

Từ căn cứ pháp lý và tình huống bạn trình bày thì với trường hợp của bạn. Vợ chồng bạn có 2 con chung. Con thứ nhất 13 tuổi,  con thứ hai 6 tuổi ( bị dị tật bẩm sinh đến nay vẫn chưa đi được). Hai con của bạn thuộc trường hợp : con chưa thành niên. Nếu vợ chồng bạn không thỏa thuận được việc ai sẽ là người nuôi cả hai thì Tòa án sẽ quyết định giao một hoặc cả hai con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con. Đối với cháu 13 tuổi, trước khi Tòa quyết định ai sẽ trực tiếp nuôi con thì Tòa sẽ hỏi ý kiến cháu muốn ở với ai sau khi bố mẹ ly hôn và xét tình hình kinh tế cũng như điều kiện nuôi dưỡng của cả hai vợ chồng bên nào có lợi hơn cho cháu. Còn đối với cháu 6 tuổi ( bị dị tật bẩm sinh đến nay vẫn chưa đi được) trước khi Tòa quyết định ai được trực tiếp nuôi cháu thì Tòa sẽ xem xét với trường hợp đặc biệt của cháu, tình hình kinh tế cũng như điều kiện chăm sóc của cả vợ chồng, bên nào có lợi hợn cho cuộc sống của cháu khi vợ chồng ly hôn.

Để có thể dành quyền nuôi trực tiếp của cả hai cháu thì bạn nên có một đơn trình bày gửi lên Tòa án trước khi Tòa mở buổi xét xử. Đơn phải trình bày chi tiết nhưng vấn đề có lợi nhất cho bạn như: Tình cảm của 2 cháu dành cho bố mẹ như thế nào; những biểu hiện tiêu cực của người chồng trong quá trình chung sống, đắc biệt là đối với hai cháu; công việc, thời gian làm việc của bạn; thu nhập của bạn; cơ sở hạ tầng, điều kiện vật chất của bạn sau khi ly hôn;….Cuối đơn bạn phải thể hiện sự mong muốn được nuôi dưỡng hai cháu.

Thứ hai là về vấn đề tài sản:

"Điều 59: Nguyên tắc giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn.

1. Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định thì việc giải quyết tài sản do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc của hai vợ chồng, Tòa án giải quyết theo quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này.

Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận thì việc giải quyết tài sản khi ly hôn được áp dụng theo thỏa thuận đó; nếu thỏa thuận không đầy đủ, rõ ràng thì áp dụng quy định tương ứng tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này để giải quyết.

2. Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây:

a) Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;

b) Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;

c) Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;

d) Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.

3. Tài sản chung của vợ chồng được chia bằng hiện vật, nếu không chia được bằng hiện vật thì chia theo giá trị; bên nào nhận phần tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần chênh lệch.

4. Tài sản riêng của vợ, chồng thuộc quyền sở hữu của người đó, trừ trường hợp tài sản riêng đã nhập vào tài sản chung theo quy định của Luật này.

Trong trường hợp có sự sáp nhập, trộn lẫn giữa tài sản riêng với tài sản chung mà vợ, chồng có yêu cầu về chia tài sản thì được thanh toán phần giá trị tài sản của mình đóng góp vào khối tài sản đó, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác.

5. Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của vợ, con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.

6. Tòa án nhân dân tối cao chủ trì phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân tối cao và Bộ Tư pháp hướng dẫn Điều này.”

Từ căn cứ pháp lý nêu trên và như bạn trình bày thì hiện nay vợ chồng bạn có 3 thửa đất:

- Đối với thửa thứ nhất: Tọa lạc tại tổ 7 ấp 1 Tân Khai, trước khi cưới chồng bạn mua được 5m, cưới xong làm một nhà cấp bốn và mua thêm được 3m tổng thửa đất đó là 8m ngang dài 120m có sổ đỏ( Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) đang chờ quy hoạch đền bù giá đền bù khoảng 1,2. Như vậy, chúng tôi có thể hiểu phần tài sản này chồng bạn đã nhập vào tài sản chung của hai vợ chồng do đó đây được xem là tài sản chung.

- Đối với thửa thứ hai và thứ ba : Tọa lạc bên đường quốc lộ, chiều ngang  4,5m, chiều  dài là  27m, đã làm nhà kiên cố hai tầng một trệt chưa có sổ đỏ giá trị khoảng 1 tỷ và một thửa khác. Do phần tài sản này được hình hình thành trong thời kỳ hôn nhân - bạn không nói có tặng cho riêng hay thừa kế riêng nên chúng tôi hiểu đây là tài sản hai vợ chồng bạn tạo được trong thời kỳ hôn nhân - được xem là tài sản chung. Để có thể chia được phàn tài sản này thì vợ chồng bạn phải xuất trình được giấy tờ liên quan đến việc chuyển nhượng đất và giấy phép xây dựng.

Như vậy có thể xác định sau khi xác định đâu là tài sản chung của hai vợ chồng bạn rồi cơ quan Tòa án sẽ căn cứ trên quy định tại Điều 59 nêu trên để xác định việc phân chia tài sản cho vợ chồng bạn cụ thể như thế nào.

Thứ ba là về nợ chung.

Điều 60 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định như sau:

"Điều 60: Giải quyết quyền , nghĩa vụ tài sản của vợ chồng đối với người thứ 3 khi ly hôn.

1. Quyền, nghĩa vụ tài sản của vợ chồng đối với người thứ ba vẫn có hiệu lực sau khi ly hôn, trừ trường hợp vợ chồng và người thứ ba có thỏa thuận khác.”

Từ căn cứ pháp lý nêu trên và tình huống bạn trình bày: hiện tại công nợ hơn là 200 triệu thì trước hết tòa sẽ ưu tiên việc bạn và chồng thỏa thuận về trả nợ. Nếu hai bên không thỏa thuận được thì Tòa sẽ xác định phần nghĩa vụ nào cả hai vợ chồng phải liên đới chịu trách nhiệm, phần nghĩa vụ riêng của từng người để yêu cầu hai vợ chồng bạn phải thực hiện.

Thứ tư là về án phí:

Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí tòa án do ủy ban thường vụ quốc hội ban hành quy định:

"Điều 27: Nghĩa vụ chịu án phí dân sự sơ thẩm trong một số loại việc cụ thể.

5. Đối với vụ án hôn nhân và gia đình thì nghĩa vụ chịu án phí dân sự sơ thẩm được xác định như sau:

a) Nguyên đơn phải chịu án phí dân sự sơ thẩm trong vụ án ly hôn không phụ thuộc vào việc Tòa án chấp nhận hay không chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn. Trường hợp thuận tình ly hôn thì mỗi bên đương sự phải chịu 50% mức án phí;

b) Các đương sự trong vụ án hôn nhân và gia đình có tranh chấp về việc chia tài sản chung của vợ chồng thì ngoài việc chịu án phí dân sự sơ thẩm quy định tại điểm a khoản 1 Điều 24 của Nghị quyết này(Án phí dân sự sơ thẩm đối với vụ án dân sự không có giá ngạch), còn phải chịu án phí đối với phần tài sản có tranh chấp như đối với vụ án dân sự có giá ngạch tương ứng với giá trị phần tài sản mà họ được chia;"

Bảng án phí bạn có thể tham khảo:

Trên đây là tư vấn của Luật Đại Kim về Giải quyết ly hôn, phân chia tài sản và con cái. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại số: 0948 596 388 để được giải đáp.

Rất mong nhận được sự hợp tác!

Trân trọng./.

Bộ phận tư vấn pháp luật Hôn nhân - Công ty luật Đại Kim