Có thể chuyển mục đích sử dụng đất từ đất ở thành đất nông nghiệp không?

Thưa Luật sư, 
Gia đình tôi có một thửa đất vườn riêng thửa trong khu dân cư diện tích 120m2 đã xây dựng nhà năm 2005. Thời điểm xây dựng không bị lập hồ sơ, biên bản vi phạm. Nay tôi làm hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận thì phải nộp những giấy tờ gì. Tôi cũng biết việc tự chuyển mục đích sử dụng đất là sai, phải thực hiện thanh tra trước khi cấp giấy chứng nhận. Giá đất tại địa phương tôi ở là 2216000 đồng, giả sử giá đất nông nghiệp là 800000 đồng thì tôi phải nộp bao nhiêu tiền sử dụng đất ? Tôi mong sớm nhận được phản hồi của Quý cơ quan!

--Nguyễn Văn A
Trả lời:

Đầu tiên, bạn cần xem xét xem gia đình bạn có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay không. Về vấn đề này, Luật đất đai 2013  quy định như sau:

Điều 100. Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư đang sử dụng đất có giấy tờ về quyền sử dụng đất

1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định mà có một trong các loại giấy tờ sau đây thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất:

a) Những giấy tờ về quyền được sử dụng đất trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 do cơ quan có thẩm quyền cấp trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;

b) Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp hoặc có tên trong Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính trước ngày 15 tháng 10 năm 1993;

c) Giấy tờ hợp pháp về thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất; giấy tờ giao nhà tình nghĩa, nhà tình thương gắn liền với đất;

d) Giấy tờ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua bán nhà ở gắn liền với đất ở trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận là đã sử dụng trước ngày 15 tháng 10 năm 1993;

đ) Giấy tờ thanh lý, hóa giá nhà ở gắn liền với đất ở; giấy tờ mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước theo quy định của pháp luật;

e) Giấy tờ về quyền sử dụng đất do cơ quan có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp cho người sử dụng đất;

g) Các loại giấy tờ khác được xác lập trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 theo quy định của Chính phủ.

2. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có một trong các loại giấy tờ quy định tại khoản 1 Điều này mà trên giấy tờ đó ghi tên người khác, kèm theo giấy tờ về việc chuyển quyền sử dụng đất có chữ ký của các bên có liên quan, nhưng đến trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật và đất đó không có tranh chấp thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất.

3. Hộ gia đình, cá nhân được sử dụng đất theo bản án hoặc quyết định của Tòa án nhân dân, quyết định thi hành án của cơ quan thi hành án, văn bản công nhận kết quả hòa giải thành, quyết định giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã được thi hành thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; trường hợp chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính thì phải thực hiện theo quy định của pháp luật.

4. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất từ ngày 15 tháng 10 năm 1993 đến ngày Luật này có hiệu lực thi hành mà chưa được cấp Giấy chứng nhận thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; trường hợp chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính thì phải thực hiện theo quy định của pháp luật.

5. Cộng đồng dân cư đang sử dụng đất có công trình là đình, đền, miếu, am, từ đường, nhà thờ họ; đất nông nghiệp quy định tại khoản 3 Điều 131 của Luật này và đất đó không có tranh chấp, được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận là đất sử dụng chung cho cộng đồng thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Điều 101. Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất mà không có giấy tờ về quyền sử dụng đất

1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành mà không có các giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này, có hộ khẩu thường trú tại địa phương và trực tiếp sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận là người đã sử dụng đất ổn định, không có tranh chấp thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất.

2. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có các giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này nhưng đất đã được sử dụng ổn định từ trước ngày 01 tháng 7 năm 2004 và không vi phạm pháp luật về đất đai, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt đối với nơi đã có quy hoạch thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

3. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.

 Sau khi có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất bạn mới có đủ hồ sơ để thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất. Ngoài ra, vì đất của gia đình bạn là đất vườn nên để chuyển sang đất ở thì bạn phải xin phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền tại địa phương.

Thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất vườn ?
Chào luật sư, tôi có 1 câu hỏi về đất đai muốn nhờ luật sư tư vấn giúp ạ. Gia đình tôi có 1 thửa đất vườn ở địa chỉ Khu Hương Trầm, Phường Dữu Lâu, Việt Trì, Phú Thọ. Trước đây là đất vườn gắn liền với đất nhà ở nhưng khu đất đó nằm trong dự án quy hoạch đường Phù Đổng nên nhà nước đã thu hồi 1 phần đất là toàn bộ đất nhà ở (đã được nhà nước cấp cho 1 ô đất nhà ở khác), phần còn lại là đất vườn. Vậy phần đất còn lại đó gia đình tôi có thể chuyển đổi mục đích sử dụng đất thành đất ở được không ? Nếu được thì cần những thủ tục gì và phần tiền thuế phải nộp là bao nhiêu ? Mong luật Đại Kim có thể giải đáp giúp tôi. Xin cảm ơn.

Trả lời:

Điều 57 Luật đất đai 2013 quy định về chuyển mục đích sử dụng đất như sau:

1. Các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền bao gồm:

a) Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm, đất trồng rừng, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối;

b) Chuyển đất trồng cây hàng năm khác sang đất nuôi trồng thủy sản nước mặn, đất làm muối, đất nuôi trồng thủy sản dưới hình thức ao, hồ, đầm;

c) Chuyển đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất sang sử dụng vào mục đích khác trong nhóm đất nông nghiệp;

d) Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp;

đ) Chuyển đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất sang đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc thuê đất;

e) Chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở;

g) Chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ; chuyển đất thương mại, dịch vụ, đất xây dựng công trình sự nghiệp sang đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp.

2. Khi chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định tại khoản 1 Điều này thì người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật; chế độ sử dụng đất, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất được áp dụng theo loại đất sau khi được chuyển mục đích sử dụng.

Như vậy, khu đất vườn của gia đình bạn có thể chuyển mục đích sang đất ở nhưng vẫn phải được cấp phép của cơ quan có thẩm quyền, nếu không nằm trong quy hoạch thì bạn sẽ được thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất. 

Điểm a, khoản 2 điều 5 Nghị định 45/2014/NĐ-CP quy định về việc thu tiền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân khi chuyển mục đích sử dụng đất từ đất vườn sang đất ở như sau:

 Chuyển từ đất vườn, ao trong cùng thửa đất có nhà ở thuộc khu dân cư không được công nhận là đất ở theo quy định tại Khoản 6 Điều 103 Luật Đất đai sang làm đất ở; chuyển từ đất có nguồn gốc là đất vườn, ao gắn liền nhà ở nhưng người sử dụng đất tách ra để chuyển quyền hoặc do đơn vị đo đạc khi đo vẽ bản đồ địa chính từ trước ngày 01 tháng 7 năm 2004 đã tự đo đạc tách thành các thửa riêng sang đất ở thì thu tiền sử dụng đất bằng 50% chênh lệch giữa tiền sử dụng đất tính theo giá đất ở với tiền sử dụng đất tính theo giá đất nông nghiệp tại thời điểm có quyết định chuyển mục đích của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Như vậy, về nghĩa vụ tài chính thì bạn sẽ phải nộp bằng 50% chênh lệch giữa tiền sử dụng đất tính theo giá đất ở với tiền sử dụng đất tính theo giá đất nông nghiệp tại thời điểm có Quyết định chuyển mục đích của cơ quan nhà nước có thẩm quyền  

Thuế chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa ?
Xin hỏi thuế chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng lúa lên đất vườn tạp, mức thuế chung là bao nhiêu phần trăm theo giá đất quy định ?

-Nguyễn Văn B
Trả lời:

Theo quy định tại Điều 57 Luật đất đai năm 2013, các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được phép của cơ quan có thẩm quyền bao gồm: 

- Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm, đất trồng rừng, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối;

- Chuyển đất trồng cây hàng năm khác sang đất nuôi trồng thủy sản nước mặn, đất làm muối, đất nuôi trồng thủy sản dưới hình thức ao, hồ, đầm;

- Chuyển đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất sang sử dụng vào mục đích khác trong nhóm đất nông nghiệp;

- Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp;

- Chuyển đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất sang đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc thuê đất;

- Chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở;

- Chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ; chuyển đất thương mại, dịch vụ, đất xây dựng công trình sự nghiệp sang đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp.

Theo đó, bạn phải nộp đơn xin phép chuyển mục đích sử dụng đất kèm theo Giấy chứng nhận đến cơ quan tài nguyên và môi trường. Cơ quan tài nguyên và môi trường có trách nhiệm thẩm tra hồ sơ; xác minh thực địa, thẩm định nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất; hướng dẫn người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật; trình Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất; chỉ đạo cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính.

Theo quy định của pháp luật hiện hành thì khi chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng lúa sang đất làm vườn thì sẽ không bị thu tiền sử dụng đất.

Chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng lúa sang trồng nghệ ?
Xin chào luật sư. Nhà tôi ở đội 3 thôn Văn Giáp - xã Văn Bình - huyện Thường Tín - Hà Nội (Hà Tây cũ). Gia đình tôi có thửa ruộng gần bờ tôi có được phép chuyển sang trồng nghệ hay không ? Mong được sự giải đáp của luật sư. Xin chân thành cảm ơn luật sư.

-Tran Thi Hoai
Trả lời:

Đối với trường hợp của bạn, nghệ là cây lâu năm do đó, để chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng lúa sang trồng nghệ thì theo quy định tại điều 57 Luật đất đai năm 2013, bạn cần phải làm đơn xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền cụ thể là Sở Tài nguyên và Môi trường.

Hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng đất bao gồm:

+ Đơn xin phép chuyển mục đích sử dụng đất;

+ Đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất theo Mẫu số 09/ĐK ban hành kèm Thông tư 24/2014/TT-BTNMT;

+ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở.

Chuyển mục đích sử dụng đất ?
Chào luật sư, tôi có một vấn đề muốn được tư vấn như sau. Năm 2003 tôi có mua một mảnh đất diện tích 110m2 tại phường Tân Thành - Tp. Buôn Ma Thuột - Đăk Lăk. Khi mua chỉ giao dịch bằng giấy viết tay. Nguồn gốc đất là quyết định cấp đất của quân đội ghi là cấp đất ở thổ cư. Tôi muốn chuyển đổi diện tích đất trên sang đất nông nghiệp. Vậy tôi muốn hỏi luật sư sư xem thủ tục như thế nào và lệ phí và thuế tôi phải đóng cho mỗi sổ là bao nhiêu ?

-Nguyễn Thị C
Trả lời:

Theo quy định của pháp luật hiện hành thì việc chuyển mục đích sử dụng đất từ đất ở sang đất nông nghiệp sẽ không cần phải xin phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Do đó, để chuyển mục đích đất ở sang đất nông nghiệp, bạn cần tiến hành nộp hồ sơ tại cơ quan Tài nguyên và Môi trường, bao gồm:

+ Đơn xin phép chuyển mục đích sử dụng đất;

+ Đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất theo Mẫu số 09/ĐK ban hành kèm Thông tư 24/2014/TT-BTNMT;

+ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở.

Mọi vướng mắc pháp lý trong lĩnh vực đất đai, nhà ở vui lòng gọi: 0948 596 388 (nhấm máy lẻ số 4) để được luật sư tư vấn pháp luật đất đai trực tuyến qua tổng đài điện thoại.

Rất mong nhận được sự hợp tác!

Trân trọng./.

Bộ phận tư vấn pháp luật đất đai - Công ty luật Đại Kim