Xử lý tranh chấp lối đi chung với hàng xóm

Lối đi 1 là lối đi chung của nhà tôi, nhà A, nhà B, tồn tại trên 30 năm không có tranh chấp gì, gia đình tôi có làm một cổng sắt ngăn với đường lớn. Nhà C cũng liền kề và có hai lối đi là qua lối đi 1 và lối đi 2 (đi thẳng ra mặt đường), nhà C sau nhiều năm không ở trên mảnh đất chuyển về ở và khi UBND xã có đợt làm Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhà C cũng xin cấp và khi cán bộ địa chính xuống đo đạc thì bảo lối đi 1 là đất nhà C. Sau khi được cấp GCNQSDĐ, lối đi 1 có trong diện tích đất nhà C và C khởi kiện ra UBND xã yêu cầu gia đình tôi, A và B trả lại lối đi 1 và dỡ bỏ cổng sắt. Khi UBND xã xuống xác minh lại thì đính chính có sự nhầm lẫn của cán bộ địa chính, lúc này C bảo chỉ có 1m thuộc đất nhà C nhưng không có gì chứng minh. Gia đình tôi vẫn trả lại 1m cho C. Tuy nhiên khi gia đình tôi muốn làm rào ngăn cách 1m đất lối đi nhà C với 0,5m lối đi 1 còn lại thì C không đồng ý, bịt lối đi 2 và mở lối đi sang lối đi 1, yêu cầu không cho xe tải đi vào lối đi 1. Vì gia đình tôi bán cám heo nên thường xuyên có xe qua lại. Hai bên tranh chấp và hòa giải không thành tại UBND xã nên đã gửi lên UBND huyện. Vậy gia đình tôi có được xây rào ngăn 0,5m lối đi 1 còn lại và không phải dỡ bỏ cổng sắt cũ đó không? Cảm ơn luật sư!

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Bộ phận luật sư tư vấn pháp luật của Công ty Luật Đại Kim. Nội dung câu hỏi của bạn đã được đội ngũ luật sư của Chúng tôi nghiên cứu và tư vấn cụ thể như sau:

1. Cơ sở pháp lý: 

Bộ luật Dân sự năm 2015;

Luật Đất đai năm 2013.

2. Luật sư tư vấn:

Theo thông tin bạn cung cấp thì hiện nay gia đình bạn đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đó không thể hiện lối đi chung đó cũng như diện tích, mà chỉ biết lối đi đó là lối đi duy nhất cho cả nhà bạn, nhà A và B, tồn tại cũng đã hơn 30 năm, còn nhà C trước kia không sử dụng lối đi đó mà chỉ khi chuyển về ở gần đây. Vì bạn cũng không nói rõ gia đình C có những tài liệu, giấy tờ gì, họ không chứng minh được lối đi đó thuộc diện tích đất của họ nên khi xem xét thì Tòa án sẽ căn cứ quá trình sử dụng đất của các hộ xung quanh đó cũng như hồ sơ địa chính tại vị trí đất tranh chấp và các quy định pháp luật có liên quan để giải quyết tranh chấp.

Theo quy định tại Điều 174 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định:

"1. Ranh giới giữa các bất động sản liền kề được xác định theo thỏa thuận hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Ranh giới cũng có thể được xác định theo tập quán hoặc theo ranh giới đã tồn tại từ 30 năm trở lên mà không có tranh chấp.

Không được lấn, chiếm, thay đổi mốc giới ngăn cách, kể cả trường hợp ranh giới là kênh, mương, hào, rãnh, bờ ruộng. Mọi chủ thể có nghĩa vụ tôn trọng, duy trì ranh giới chung.

2. Người sử dụng đất được sử dụng không gian và lòng đất theo chiều thẳng đứng từ ranh giới của thửa đất phù hợp với quy định của pháp luật và không được làm ảnh hưởng đến việc sử dụng đất của người khác.

Người sử dụng đất chỉ được trồng cây và làm các việc khác trong khuôn viên đất thuộc quyền sử dụng của mình và theo ranh giới đã được xác định; nếu rễ cây, cành cây vượt quá ranh giới thì phải xén rễ, cắt, tỉa cành phần vượt quá, trừ trường hợp có thỏa thuận khác."

Trong trường hợp này, do không gia đình nào xác định được lối đi 1 thuộc diện tích đất nhà mình, lối đi 1 lại là lối đi chung cho cả ba nhà: nhà bạn, nhà A và nhà B từ hơn 30 năm rồi không có tranh chấp mãi tới bây giờ. Lối đi này cũng là lối đi duy nhất của cả ba nhà. Do đó, khi xác định đến quá trình sử dụng, nhà C không có quyền lấn, chiếm, thay đổi lối đi đó. Gia đình bạn và nhà A, B hoàn toàn có thể khởi kiện nhà C trả lại cả 1m đất của lối đi 1 và không được coi lối đi chung đó là diện tích đất của mình. Với sai sót của cán bộ địa chính khi xác minh diện tích đất nhà C có cả lối đi 1 vào cần phải yêu cầu UBND xã thu hồi lại theo quy định tại điểm d Khoản 2 Điều 106 Luật Đất đai năm 2013: 

"2. Nhà nước thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp trong các trường hợp sau đây:

a) Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất trên Giấy chứng nhận đã cấp;

b) Cấp đổi Giấy chứng nhận đã cấp;

c) Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;

d) Giấy chứng nhận đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai, trừ trường hợp người được cấp Giấy chứng nhận đó đã thực hiện chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật đất đai.

3. Việc thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp đối với trường hợp quy định tại điểm d khoản 2 Điều này do cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất quy định tại Điều 105 của Luật này quyết định sau khi đã có kết luận của cơ quan thanh tra cùng cấp, văn bản có hiệu lực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về giải quyết tranh chấp đất đai.”

Trên đây là tư vấn của Luật Đại Kim về "Tranh chấp lối đi chung với hàng xóm". Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại số: 0948 596 388 để được giải đáp.

Rất mong nhận được sự hợp tác!

Trân trọng./.

Bộ phận tư vấn pháp luật đất đai - Công ty luật Đại Kim